Lig je vaak wakker, terwijl je wel moe bent en graag wilt slapen? Onderzoekers van de Universiteit van Utrecht, Universiteit van Amsterdam, en TU Delft hebben een Android app ontwikkeld die je helpt een beter slaapritme aan te leren. Doe mee aan het onderzoek en profiteer als één van de eersten van de app!

Ongeveer 10-15% van alle Nederlanders lijdt aan chronische slapeloosheid. Structureel slecht slapen kan vervelende gevolgen hebben voor je gezondheid en kwaliteit van leven. Daarom zijn goede behandelingen van groot belang. Gelukkig is slapeloosheid over het algemeen goed te behandelen: de juiste training kan je beter leren slapen, en dit blijkt zeker op lange termijn effectiever dan slaapmedicatie.

De Sleepcare training wordt aangeboden via een app op je eigen smartphone en is gebaseerd op bestaande therapie die ook gegeven wordt door psychologen. Naast het bijhouden van je slaappatroon, ga je ook aan de slag met andere oefeningen afgestemd op jouw eigen slaapritme.

Helaas is het niet meer mogelijk deel te nemen aan het onderzoek.

Om te beoordelen of u aan dit onderzoek wilt meedoen, is het belangrijk dat u op de hoogte bent van de procedure die in dit onderzoek wordt gevolgd. Lees daarom onderstaande tekst zorgvuldig door en aarzel niet om opheldering te vragen over deze tekst, mocht deze niet duidelijk zijn. De onderzoeksleider beantwoordt graag eventuele vragen.

Dit onderzoek gaat over de ervaringen van gebruikers met de Sleepcare app. Deze is alleen beschikbaar voor Android telefoons (vanaf versie 4.2). Met een andere telefoon kunt u helaas niet meedoen.

1. Wat is het doel van het onderzoek?

Ongeveer 10-15% van alle Nederlanders lijdt aan chronische slapeloosheid. Structureel slecht slapen kan vervelende gevolgen hebben voor je gezondheid en kwaliteit van leven. Daarom zijn goede behandelingen van groot belang. Gelukkig is slapeloosheid over het algemeen goed te behandelen: de juiste training kan mensen beter leren slapen, en dit blijkt zeker op lange termijn effectiever dan slaapmedicatie. Middels dit onderzoek bekijken wij of deze training ook via een Smartphone applicatie aangeboden kan worden. 

2. Wat wordt er onderzocht?

Chronische slapeloosheid lijkt goed te verhelpen middels cognitieve gedragstherapie. Zowel gesprekken met een psycholoog als online behandeling is effectief voor het verhelpen van chronische slapeloosheid. In dit onderzoek gaan wij kijken of chronische slapeloosheid ook effectief behandeld kan worden via een Smartphone applicatie. 

3. Wat is de gang van zaken tijdens het onderzoek?

Er kunnen maximaal 180 mensen meedoen aan het onderzoek. We bieden de helft kosteloos de Smartphone applicatie aan en de andere helft komt op een wachtlijst te staan. Na tien weken krijgen de mensen op de wachtlijst ook de Smartphone applicatie via de telefoon aangeboden. De indeling in de verschillende groepen is willekeurig en wordt door middel van een loting bepaald. De onderzoekers en de deelnemers kunnen geen invloed uitoefenen op deze loting. Als u zich inschrijft vragen wij u vooraf een vragenlijst in te vullen. Hierna ontvangt u via de e-mail een online slaapdagboek. Nadat u uw slaap een week hebt bijgehouden in dit slaapdagboek, hoort u in welke conditie u bent ingedeeld. Na het volgen van de training wordt u gevraagd om een vragenlijst en nogmaals een slaapdagboek in te vullen. Drie en zes maanden later worden deze metingen nogmaals gedaan. 

4. Wat wordt er van u verwacht?

De behandeling via de Smartphone bestaat uit een trainingsprogramma van zes weken en wordt aangeboden vanuit de Universiteit van Amsterdam, de Universiteit Utrecht en de TU Delft. Het trainingsprogramma wordt doorlopen in een periode van maximaal zeven weken.

U kunt deelnemen aan dit onderzoek als:

• u 18 jaar of ouder bent
• u minimaal drie maanden last van slapeloosheid hebt (minimaal drie keer per week minstens een half uur wakker liggen)
• u lijdt aan tenminste één klacht m.b.t. uw functioneren overdag (bijvoorbeeld vermoeidheid, stemmingswisselingen, verminderde prestaties)
• u een Android (versie 4.1 of hoger) Smartphone heeft
• u geen medicatie gebruikt of uw gebruik stabiel is

U kunt niet deelnemen aan dit onderzoek als u voldoet aan één of meer van de volgende voorwaarden:

• eerdere toepassing van cognitieve gedragstherapie vanwege slapeloosheid
• als u gemiddeld minder dan vijf uur per nacht slaapt
• start van psychotherapie in de afgelopen zes maanden
• werken in wisseldiensten
• klachten die wijzen op slaapapneu
• alcohol- of drugsmisbruik
• huidige depressieve episode
• schizofrenie/ psychoses

Als u last hebt van de drie laatst genoemde en hier nog niet voor in behandeling bent, raden wij u aan om contact op te nemen met uw huisarts of een andere hulpverlener. 

5. Zijn er risico’s?

De oefeningen die wij in de slaaptraining gebruiken zijn uitgebreid onderzocht en worden in de praktijk veel toegepast. Deze methode levert goede resultaten op en lijkt geen negatieve effecten te hebben. Een mogelijk effect is wel dat u gedurende de training tijdelijk wat minder slaapt en dat u aan het begin van de behandeling hier overdag last van heeft. 

6. Wat zijn voor- en nadelen van deelname?

U kunt kosteloos deelnemen aan het onderzoek en u krijgt een gratis behandeling voor uw slapeloosheid. 

7. Wat gebeurt er als u toch niet wenst deel te nemen?

Als u nu besluit af te zien van deelname aan dit onderzoek, zal dit op geen enkele wijze gevolgen voor u hebben. Als u tijdens het onderzoek zelf besluit uw medewerking te staken, zal dat eveneens op geen enkele wijze gevolg voor u hebben. Tevens kunt u 24 uur na dit onderzoek alsnog uw toestemming om gebruik te maken van uw gegevens intrekken. U kunt uw medewerking dus te allen tijde staken zonder opgave van redenen. Mocht u uw medewerking staken, of achteraf, binnen 24 uur, uw toestemming intrekken, dan zullen uw gegevens worden verwijderd uit onze bestanden en worden vernietigd. 

8. Wat gebeurt er met uw gegevens?

Alle onderzoeksgegevens blijven volstrekt vertrouwelijk en worden anoniem verwerkt. De onderzoeksgegevens worden niet ter beschikking gesteld aan derden zonder uw uitdrukkelijke toestemming en alleen in anonieme gecodeerde vorm. De sleutel voor deze gegevens is in het bezit van de onderzoekers van de UvA, TU Delft en Universiteit Utrecht en zal niet uit handen worden gegeven.  

9. Bent u verzekerd

Omdat dit onderzoek geen risico’s voor uw gezondheid of veiligheid met zich meebrengt, gelden de voorwaarden van de reguliere aansprakelijkheidsverzekering van de UvA. 

10. Heeft een ethische toetsingscommissie dit onderzoek goedgekeurd?

Voor dit onderzoek is goedkeuring verkregen van de ‘Commisie Ethiek’ van de Universiteit van Amsterdam.

11. Wilt u verder nog iets weten?

Over het algemene Sleepcare-project kunt u contact opnemen met ons via sleepcare@uu.nl. Mocht u vragen hebben over dit onderzoek, vooraf of achteraf, dan kunt u zich wenden tot

de uitvoerende onderzoeker:
Corine Horsch, MSc
Mekelweg 4
2628 CD Delft
tel. 015-2784566
e-mail C.H.G.Horsch@tudelft.nl,

of tot de verantwoordelijke onderzoeker:
Dr. Jaap Lancee
Weesperplein 4
1018 AX Amsterdam
tel. 020-5258609
e-mail J.Lancee@uva.nl

Voor eventuele klachten over dit onderzoek kunt u zich wenden tot het lid van de Commissie Ethiek:
Dr. Arnold van Emmerik
Weesperplein 4
1018 AX Amsterdam
tel. 020-5258604
e-mail A.A.P.vanEmmerik@uva.nl